سیستم های مدیریت کیفیت

به گزارش افکارنیوز، شلغم يك گياه ريشه اي است. اين گياه عموماً در مناطق داراي آب و هواي گرم رشد مي كند. شلغم تقريباً به اندازه يك سيب است. گونه هاي كوچك و ظريف مناسب مصرف انسان است در حالي كه شلغم هاي بزرگتر براي تغذيه دام استفاده مي شوند. شلغم ها معمولاً از انتها تا نيمه بدنه سفيد رنگ هستند و بعد از آن تا بالا به رنگ بنفش روشن، قرمز يا سبز در مي آيند. برگ هاي شلغم نيز خوراكي اند و به عنوان برگ شلغم (شلغم سبزي يا سبزي شلغم) خورده مي شوند. به ارزش تغذيه اي و فوايد سلامتي و غذايي خوردن شلغم توجه كنيد.

فوايد مغذي و سلامتي شلغم

شلغم ها در نقاط مختلف جهان به طرق مختلف پخته و طبخ مي گردند. برخي مردم ترجيح مي دهند از آب شلغم كه بدون فيبر فراوان و مواد مغذي زياد است استفاده كنند. همچنين برخي افراد آن را پوست مي كنند و به قطعات كوچكتر برش داده و آن را با حرارت كم با كمي روغن و چاشني افزودني طبخ مي كنند.

واقعيات غذايي شلغم

شلغم ها سبزيجات ريشه اي مغذي هستند كه احتمالاً به صورت مختلف در سراسر نواحي اروپا، آسيا و مناطق شرقي آمريكا طبخ مي گردند. اين گياه در زمان يونان باستان و دوره روميان به عنوان يك محصول عمده و اساسي كشت مي شده است.

خوردن شلغم به شما فوايد سلامت بسياري مي بخشد

شلغم كم كالري است. داراي مقادير بالاي ويتامين c و آنتي اكسيدان هاست كه كمك مي كند تا راديكال هاي آزاد فرو بنشينند و همچنين از واكنش هاي اكسيداسيون مخرب جلوگيري شود. خطر چاقي، فشارخون بالا، ديابت و سرطان هاي معده، پانكراس، مثانه و بيماري هاي ريوي را كاهش مي دهد. شلغم به دليل ميزان بالاي مواد مغذي از بروز بسياري از مشكلات سلامتي جلوگيري مي كند يا آنها را درمان مي نمايد. شلغم منبع غني كلسيم، فسفر، اسيدفوليك و منيزيم است. همچنين به جلوگيري از آب مرواريد و بيماري هاي قلبي عروقي كمك مي كند چون مقادير زيادي لوتئين دارد.

شلغم ها سبزيجات بسيار كم كالري هستند و حاوي فقط ۲۸ كالري در هر ۱۰۰ گرم مي باشند. به علاوه آنها منابع بسيار خوب آنتي اكسيدان ها، مواد معدني، ويتامين ها و فيبر رژيمي هستند. ريشه هاي تازه جزو سبزيجاتي قرار مي گيرند كه غني از ويتامين C هستند و تقريباً ۲۱ ميلي گرم يا ۳۵ c DRA ويتامين C را در هر ۱۰۰ گرم وعده غذايي تامين مي كنند. ويتامين C يك آنتي اكسيدان محلول در آب و قدرتمند است كه در بدن براي سنتز كلاژن به آن نياز است. همچنين به بدن كمك مي كند تا راديكال هاي آزاد زيان آفرين را جمع آوري كند. همچنين از سرطان ها و التهاب جلوگيري مي كند و به ارتقاي ايمني بدن كمك مي كند. برگ هاي شلغم انبار بسياري از مواد غذايي حياتي هستند و در واقع اين مقدار چندين برابر موجود در ريشه آن است. برگ ها منابع غني آنتي اكسيدان هايي مثل ويتامين A، ويتامين C، كاروتنوييدهاي گزانتين و لوتئين است. به علاوه آنها منبع عالي ويتامين K نيز هستند. برگ هاي افراشته منابع بسيار خوب ويتامين هاي گروه B نيز هستند كه شامل فولات، ريبوفلاوين، پيرودوكسين، اسيد پانتوتنيك و تيامين مي باشند. همچنين برگ هاي تازه شلغم منابع غني مواد معدني مهمي چون كلسيم، مس، آهن و منگنز نيز مي باشند.

طريقه نگهداري

شلغم در طي سال در دسترس است. اما آنها از مهر ماه تا اسفند طريقه نگهداري تازه و فراوان يافت مي شوند. شلغم رسيده معمولي ۲ يا ۳ اينچ قطر دارد و وزن آن بين ۶۰ تات ۲۵۰ گرم است. در بازار به دنبال شلغم هايي بگرديد كه كوچك، سفت، گرد و تا حدي داراي طعم شيرين باشند. از شلغم هاي بزرگتر و نيز خيلي بزرگ پرهيز كنيد چون داراي بافت چوبي شده و داراي فيبر زياد هستند كه غذا را بدطعم مي كنند. در منزل برگ هاي فوقاني را جدا كنيد چون آنها مواد مغذي ريشه را مي گيرند. ريشه ها براي هفته هاي كمي مي توانند در دماهاي پايين (۳۲ تا ۳۵ درجه فارنهايت) و رطوبت نسبي بالا (۹۵ درصد يا بيشتر) نگهداري گردند. از برگ هاي فوقاني ريشه هر چه سريع تر استفاده كنيد چون آنها به سرعت خواص مغذي خود را از دست مي دهند.

روش هاي آماده سازي و تهيه

هم ريشه و هم برگ شلغم در پخت و پز استفاده مي شوند. ريشه ها را در آب سرد روان بشوييد تا خاك و هر عامل قارچي ديگر از سطح آن برطرف شود. سر و دم سبزي را جدا كنيد. اگر ريشه ها جوان اند ممكن است به پوست گرفتن نيازي نباشد. اما شلغم هاي بسيار بزرگ پوست سفتي دارند كه بايد جدا شود.

در اينجا برخي از موارد مصرف آمده است

شلغم هاي جوان (ريشه) به خاطر داشتن طعم شيرين در سالادهاي خام بسيار طعم بخش هستند و به خوبي با كلم پيچ، هويج، لبو و... مكمل مي شوند. قطعات مكعبي شكل آن به خوبي با ديگر سبزيجات مثل كلم قمري، سيب زميني و هويج در بسياري غذاها هماهنگ مي شود. ريشه هاي خرد شده را مي توان به ماكيان، گوشت بره و... اضافه كرد. ورقه هايي از شلغم خام را همراه با زيتون و گوجه فرنگي گيلاسي براي ايجاد اشتها (اشتها برانگيزتر كردن غذا) بيفزاييد. برگ هاي سبز بالايي همراه با ديگر سبزيجات در تهيه سوپ ها و نيز در وعده هاي غذايي سبزيجات پخته استفاده مي شوند. شلغم و برگ هاي آن معمولاً براي همه و نيز زنان باردار بي خطرند. ريشه ها و برگ حاوي اسيداگزاليكك هستند كه ماده اي است كه به طور طبيعي در برخي سبزيجات يافت مي شود (سبزيجات متعلق به خانواده براسيكا) و ممكن است به شكل سنگ هاي اگزالات در مجاري ادراري برخي افراد تبلور يابد. بنابراين كساني كه سنگ هاي مشخص شده اگزالات در مجاري ادراري دارند ممكن است مجبور شوند از خوردن اين سبزيجات اجتناب ورزند. بنابراين استفاده كافي از آب براي حفظ كردن خروج مقدار مناسب ادرار در اين افراد توصيه مي شود تا خطر تشكيل سنگ به حداقل برسد.

دنياي سلامت/ شماره ۹۸/ آذر ماه ۹۲/ به قلم: موژان زرگرزاده/ صفحه ۵۲